Na początku 2025 roku minęło piętnaście lat od momentu wprowadzenia do sektora finansów publicznych przepisów regulujących system kontroli zarządczej. W tym czasie placówki oświatowe w różnym stopniu wykorzystały tę możliwość do zbudowania efektywnych mechanizmów zarządzania zgodnych z wymaganiami Ministra Finansów.
Nie wszystkie jednostki poradziły sobie z tym zadaniem właściwie – w wielu przypadkach kontrola zarządcza została ograniczona jedynie do opracowania wewnętrznych procedur, skupionych na poszczególnych obszarach działalności, takich jak księgowość, zamówienia publiczne czy obieg dokumentów.

Dla części placówek wdrożenie kontroli zarządczej stało się przede wszystkim sposobem na przygotowanie dokumentacji, która ma spełnić oczekiwania organów kontrolnych, zamiast być realnym narzędziem wspierającym funkcjonowanie szkoły. Tymczasem istotą kontroli zarządczej jest usprawnienie procesów, zwiększenie skuteczności działań i ograniczenie ryzyk w codziennym zarządzaniu jednostką.

W dynamicznie zmieniającym się otoczeniu prawnym i organizacyjnym, w jakim funkcjonuje oświata, każdy dyrektor szkoły czy przedszkola stoi przed koniecznością systematycznego opracowywania, wdrażania i aktualizowania dokumentacji związanej z kontrolą zarządczą. To już nie jednorazowe działanie, lecz proces wymagający stałej refleksji, oceny i dostosowywania do nowych realiów.

W 2025 roku kontrola zarządcza nabiera nowego znaczenia – staje się narzędziem wspierającym dyrektora w codziennym podejmowaniu decyzji, planowaniu zadań, zarządzaniu ryzykiem i zapewnieniu jakości funkcjonowania szkoły lub przedszkola.

Nowe uwarunkowania prawne i dokumentacyjne w 2025 roku

Zmiany w przepisach o finansach publicznych oraz w systemie nadzoru nad jednostkami oświatowymi wprowadzają nowe obowiązki w zakresie dokumentowania procesów zarządczych. Od 2025 roku szczególny nacisk kładzie się na:

• aktualizację planów i rejestrów ryzyk,

• prowadzenie ewidencji działań naprawczych i zapobiegawczych,

• sporządzanie okresowych ocen funkcjonowania kontroli zarządczej,

• powiązanie kontroli zarządczej z planowaniem strategicznym i finansowym placówki.

W praktyce oznacza to konieczność nie tylko utrzymania kompletnej dokumentacji, ale także jej stałego dostosowywania do zmian organizacyjnych, prawnych i finansowych.

Dlaczego warto zadbać o właściwe wdrożenie kontroli zarządczej

Dobrze zaprojektowany system kontroli zarządczej przynosi wymierne korzyści dla dyrektora i całego zespołu:

• pozwala uporządkować procesy decyzyjne i podział odpowiedzialności,

• umożliwia identyfikację i minimalizację ryzyk,

• ułatwia przygotowanie się do kontroli zewnętrznych (NIK, RIO, kuratorium),

• stanowi dowód rzetelnego zarządzania i dbałości o prawidłowe wykorzystanie środków publicznych,

• wspiera budowanie kultury organizacyjnej opartej na jakości, odpowiedzialności i przejrzystości.

Szkolenie Eko-Tur – praktyczne podejście do kontroli zarządczej

Podczas szkolenia uczestnicy otrzymają kompletny zestaw aktualnych wzorów dokumentów na rok 2025, w tym:

• plan kontroli zarządczej,

• rejestr ryzyk i działań naprawczych,

• arkusz samooceny,

• oświadczenie o stanie kontroli zarządczej,

• przykładowe procedury i instrukcje..